Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ απόσπασης αστυνομικών εκτός του αυτού τόπου

Η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Ιωαννίνων, με το υπ’ αριθ. 42/2013 από 28.09.2013 έγγραφό της και η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Θεσπρωτίας με το υπ’ αριθ. 301/1/6α από 27.09.2013 έγγραφό της, ζήτησαν τη διευκρίνιση της διάταξης του εδ.
γ΄της παρ.5 του άρθρου 19 του Π.Δ. 100/2003 σχετικά με τη δυνατότητα νέας απόσπασης αστυνομικών εκτός του αυτού τόπου.

Συναφής και ληπτέα υπόψη η υπ’αριθμ. 6001/1/61-α΄ από 23.07.2013 διευκρινιστική διαταγή του Α.Ε.Κ./Κ.Ο. & Α.Δ./Δ.Α.Π./Τμ.2ο/Γρ. 1ο, σύμφωνα με την οποία η διάρκεια ενός (1) έτους που θα πρέπει να παρέλθει προκειμένου να μπορεί να διαταχθεί αστυνομικός εκ νέου σε τρίμηνη ή τμηματική απόσπαση-μετακίνηση, προσδιορίζεται από την ημερομηνία που πρόκειται να αποσπαστεί, οπότε άρχεται η προσμέτρηση του έτους κατά τριακόσιες εξήντα πέντε (365) παρελθούσες ημέρες.
Συνεπώς, το ερώτημα τίθεται και εξετάζεται σε συνάρτηση με την ανωτέρω διαταγή.
Στο άρθρο 19 παρ.2 περ. γ’ του ΠΔ 100/2003 ορίζεται ότι:
«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΑΠΟΣΠΑΣΕΙΣ - ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ
1….2. Αποσπάσεις σε Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας επιτρέπονται στις εξής
περιπτώσεις: α…. β. … γ. Για την ενίσχυση Υπηρεσίας προς αντιμετώπιση εποχιακών ή
άλλων σοβαρών υπηρεσιακών αναγκών, μέχρι τρεις (3) μήνες, με δυνατότητα παράτασης
μέχρι τρεις (3) ακόμη μήνες, εφόσον συναινεί σ' αυτή ο αποσπασμένος.»
Περαιτέρω, στο εδ. γ΄ της παρ. 5 του ίδιου ως άνω άρθρου ορίζεται ότι:
«5. … Νέα απόσπαση αστυνομικού εκτός του αυτού τόπου, για τους λόγους που
αναφέρονται στα εδάφια, β' και γ' της παρ. 2 του παρόντος άρθρου δεν επιτρέπεται, εφόσον
έχει συμπληρωθεί το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο και δεν έχει παρέλθει έτος από τη λήξη
της προηγούμενης απόσπασης. Επίσης δεν επιτρέπεται απόσπαση αστυνομικού για
ενίσχυση αστυνομικών Υπηρεσιών Αεροδρομίων και Υπηρεσιών αυξημένου τουριστικού
ενδιαφέροντος, πριν από την παρέλευση διετίας από την προηγούμενη απόσπαση, εφόσον δεν
συναινεί ο αστυνομικός. Ειδικά για τις αποσπάσεις του εδαφίου δ' της παρ. 2 δεν υπάρχουν
χρονικοί περιορισμοί, εφόσον συναινεί ο αστυνομικός.»
Επί των ανωτέρω διατάξεων παρατηρούνται τα ακόλουθα:
2
Σύμφωνα με τη γενική θεωρία δικαίου, η απόσπαση αποτελεί προσωρινή
υπηρεσιακή μεταβολή (πρβλ. Τάχος Α., ΕρμΥΚ, άρθρ.68 σελ. 895). Στο Π.Δ/γμα.
100/2003 (ΦΕΚ Α΄ 94/22.04.2003) «Τοποθετήσεις, μεταθέσεις, Αποσπάσεις και λοιπές
μετακινήσεις αστυνομικού προσωπικού», ορίζονται ρητά οι προϋποθέσεις και η διαδικασία
των υπηρεσιακών μεταβολών του αστυνομικού προσωπικού. Στο άρθρο 19 ορίζονται τα
σχετικά με τις αποσπάσεις του εν λόγω προσωπικού.
Κατά το εδ. γ’ της παρ.5 του άρθρ. 19, νέα απόσπαση «για τους λόγους που
αναφέρονται στα εδάφια, β' και γ' της παρ. 2 του παρόντος άρθρου δεν επιτρέπεται, εφόσον
έχει συμπληρωθεί το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο και δεν έχει παρέλθει έτος από τη λήξη της
προηγούμενης απόσπασης.» Περαιτέρω το άρθρο 241 ΑΚ ορίζει στο εδ. α’ ότι «Η
προθεσμία αρχίζει την επόμενη της ημέρας όπου έγινε το γεγονός που αποτελεί την αφετηρία
της» ενώ το άρθρο 243ΑΚ ορίζει στο εδ.γ «Προθεσμία που έχει προθεσμία που έχει
προσδιοριστεί σε χρόνια λήγει μόλις περάσει η αντίστοιχη ημερομηνία του τελευταίου
χρόνου.»
Από τη ρητή διατύπωση του εδαφίου γ΄ της παρ.5 του άρθρ. 19 πδ/τος καθίσταται
σαφές, χωρίς περιθώριο άλλης ερμηνείας, ότι νέα απόσπαση δεν επιτρέπεται αν δεν έχει
παρέλθει έτος από τη λήξη της προηγούμενης απόσπασης. Αφετηρία, συνεπώς, κατά τις ως
άνω διατάξεις, για τον υπολογισμό του έτους, ήτοι των 12 μηνών, που πρέπει να παρέλθουν
για να είναι σύννομη η νέα απόσπαση, αποτελεί η λήξη της προηγούμενης απόσπασης.
Κατά το χρονικό αυτό διάστημα, ήτοι κατά το χρονικό διάστημα των 12 μηνών, το οποίο
άρχεται την επομένη της λήξης της τελευταίας απόσπασης, ήτοι μετά το τρίμηνο ή το
εξάμηνο σε περίπτωση συναίνεσης, δεν δύναται να γίνει νέα απόσπαση αστυνομικού.
Περαιτέρω, σκοπός της διάταξης αποτελεί αφενός μεν η κάλυψη έκτακτων και
προσωρινών υπηρεσιακών αναγκών, αφετέρου η προστασία του αστυνομικού, με τη θέση
χρονικών ορίων, στενά ερμηνευτέων, για την δυνατότητα υποχρεωτικής απόσπασης. Και
τούτο διότι η υποχρεωτική απόσπαση συνιστά περιορισμό των εγγυήσεων και δικαιωμάτων
που συνδέονται με την κατοχή συγκεκριμένης οργανικής θέσης.
Ως εκ τούτου, αντίθετη ερμηνεία, η οποία λαμβάνει υπόψη ως αφετηρία υπολογισμού
του έτους, όχι την ημερομηνία λήξης της αρχικής απόσπασης, αλλά την ημερομηνία της
νέας απόσπασης και στη συνέχεια ανατρέχει 365 ημέρες «προς τα πίσω», είναι αντίθετη με
το γράμμα, αλλά και καταστρατηγεί το πνεύμα της διάταξης, καθώς οδηγεί στη δυνατότητα
νέας απόσπασης, ενώ έχει συμπληρωθεί το ανώτατο χρονικό όριο απόσπασης και πριν την
3
παρέλευση ενός έτους. Τέτοια ερμηνευτική εκδοχή έρχεται σε σαφή αντίθεση τόσο με τη
γραμματική διατύπωση της διάταξης όσο και με τον σκοπό αυτής, και εν κατακλέιδι δεν
ερείδεται στον νόμο.
Είναι προφανές ότι αν ο νομοθέτης ήθελε να δώσει τη δυνατότητα στη Διοίκηση να
αποσπά αστυνομικούς υπαλλήλους εντός χρονικού διαστήματος 365 ημερών για ανώτατο
χρονικό διάστημα τριών μηνών προβαίνοντας σε αθροιστική προσέγγιση των ημερών με
μετακύλιση στο παρελθόν των ήδη ληφθεισών ημερών απόσπασης, ώστε οι τυχόν
υπολειπόμενες από τον συνολικό αριθμό των ενενήντα ημερών να προστίθενται μέχρι
συμπληρώσεως του ανωτάτου επιτρεπομένου ορίου, θα το όριζε ρητά και δεν θα
κατέφευγε στην εντελώς ρητή και ξεκάθαρη από ερμηνευτική άποψη διατύπωση του εδ. γ΄
της παρ.5 του άρθρ. 19, η οποία θέτει προθεσμία ή έστω αναβλητική αίρεση για νέα
απόσπαση το έτος από τη λήξη της προηγούμενης, πολύ περισσότερο όταν η προηγούμενη
έχει ληφθεί ενιαία (ακέραιη τρίμηνη απόσπαση).
Κατά τα λοιπά αναφερόμαστε στην από 17.10.2012 γνωμοδότησή μας.
Συμπερασματικά, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι νέα απόσπαση για τους λόγους του
άρθρου 19, δεν είναι δυνατή πριν παρέλθει έτος από τη λήξη της προηγούμενης απόσπασης,
η οποία αποτελεί και την αφετηρία για τον υπολογισμό του έτους.
Αθήνα, 03 Οκτωβρίου 2013
Ο γνωμοδοτών δικηγόρος
Μπουκουβάλας Χαράλαμπος